Za wypadek przy pracy przysługuje jednorazowe odszkodowanie z ZUS. Od kwietnia do marca przyszłego roku obowiązują nowe, wyższe stawki za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Jest warunek
Wypadek…to wypadek, czyli zdarzenie, którego nie da się przewidzieć. Jednak warunkiem otrzymania z ZUS jednorazowego odszkodowania w przypadku stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej jest zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych, w tym do ubezpieczenia wypadkowego.

- Od kwietnia każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu to 1033 złote. W poprzednim okresie ta kwota wynosiła 984 złote. Wysokość jednorazowego odszkodowania to 20 procent przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Warto pamiętać, że o jednorazowe odszkodowania mogą się ubiegać także uprawnieni członkowie rodziny osoby zmarłej w wyniku wypadku przy pracy czy choroby zawodowej - Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego.

W 2020 r. opolski ZUS wypłacił jednorazowe odszkodowanie dla 605 osób, na kwotę sięgającą 3 mln 905 tys. zł. Przeciętna wysokość odszkodowania w tym okresie to 6975 zł. Rok wcześniej, czyli w 2019 r. opolski ZUS wypłacił 713 takich świadczeń o łącznej wartości 4 mln 100 tys. zł, a przeciętna wartość odszkodowania wyniosła 5726 zł. W całej Polsce w 2020 r. ZUS wypłacił 46 tys. jednorazowych odszkodowań na kwotę ponad 292 mln zł. Przeciętna wartość świadczenia wyniosła 6275 zł. Dla porównania, w 2019 r. ZUS wypłacił 58,1 tys. odszkodowań wypadkowych. Suma wypłaconych pieniędzy to wówczas ponad 329,1 mln zł, a przeciętne świadczenie wyniosło 5682 zł.

Odszkodowanie po leczeniu
Do wypłaty jednorazowego odszkodowania niezbędny jest komplet dokumentów. Powinien się składać z wniosku o jednorazowe odszkodowanie, protokołu powypadkowego lub karty wypadku wraz z dokumentacją co do okoliczności i przyczyn wypadku sporządzoną przez płatnika składek oraz wypełnione przez lekarza zaświadczenie o stanie zdrowia OL-9 potwierdzające zakończenie leczenia i rehabilitacji.

- ZUS przyznaje lub odmawia prawa do świadczenia w drodze decyzji, a ma na to 14 dni
od uprawomocnienia się orzeczenia lekarza orzecznika ZUS bądź wyjaśnienia ostatniej okoliczności
w sprawie niezbędnej do wydania decyzji. Naturalnie od decyzji przysługuje odwołanie, a jest na
to miesiąc od dnia jej doręczenia. Jeśli prawo do jednorazowego odszkodowania zostało ustalone to pieniądze wypłacimy do 30 dni od wydania decyzji - Sebastian Szczurek, rzecznik prasowy w opolskim ZUS.

Dokumenty potrzebne do wypłacenia jednorazowego odszkodowania powinien w imieniu  poszkodowanego złożyć płatnik składek. Osoby prowadzące działalność gospodarczą mogą to zrobić osobiście, pisemnie lub ustnie do protokołu w dowolnej placówce ZUS albo wysyłając dokumenty drogą pocztową. Tym osobom kartę wypadku sporządzi ZUS. Wniosek o odszkodowanie rozpatruje jednostka ZUS właściwa ze względu na miejsce zamieszkania osoby, która uległa wypadkowi.

Stawki jednorazowego odszkodowania od kwietnia do marca 2022 r.
⦁    1033 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
⦁    1033 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z tytułu zwiększenia tego uszczerbku, co najmniej o 10 punktów procentowych;
⦁    18 086 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego;
⦁    18 086 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek pogorszenia się stanu zdrowia rencisty;
⦁    93 014 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego lub rencisty;
⦁    46 507 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty inny niż małżonek lub dziecko;
⦁    93 014 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie małżonek i jedno lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 18 086 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na każde z tych dzieci;
⦁    93 014 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnionych jest równocześnie dwoje lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 18 086 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugie i każde następne dziecko;
⦁    18 086 zł, gdy obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie inni członkowie rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty; każdemu z nich przysługuje ta kwota, niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom;
⦁    46 507 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 18 086 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugiego i każdego następnego uprawnionego.

Czy ZUS może odmówić świadczenia?
Są sytuacje, gdy ZUS może odmówić wypłaty odszkodowania. Na przykład, gdy wnioskodawca umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa naruszył przepisy o ochronie życia i zdrowia. Ponadto gdy udowodniono, że to była jedyna przyczyna wypadku. Również w sytuacji, gdy pracownik przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku, ponieważ był nietrzeźwy, pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych. Odmowa wypłaty świadczenia nie będzie dotyczyła członków rodziny ubezpieczonego, którzy w takich przypadkach zachowują prawo do świadczeń.